21 December 1705 Sikh history: Guru Gobind Singh ji ne Anandpur da killa chhadea ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਕਿਲ੍ਹਾ ਛੱਡਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।
1705 ਵਿੱਚ, ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਹਿੰਦੂ ਪਹਾੜੀ ਰਾਜਿਆਂ ਅਤੇ ਮੁਗਲ ਫ਼ੌਜਾਂ ਦੁਆਰਾ ਘੇਰਾਬੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜੋ ਸਿੱਖਾਂ ਨਾਲ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਰੱਖਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਲੜਾਈਆਂ ਹੋਈਆਂ। ਮੁਗਲਾਂ ਅਤੇ ਹਿੰਦੂ ਸਰਦਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸੰਧੀ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਸੰਧੀ ਵਿਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੀ ਸਹੁੰ ਖਾਧੀ ਅਤੇ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਆਪਣੀ ਫ਼ੌਜ ਨਾਲ ਆਨੰਦਪੁਰ ਦਾ ਕਿਲ੍ਹਾ ਛੱਡ ਦੇਣਗੇ ਤਾਂ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ। ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਮੁਗਲਾਂ ਅਤੇ ਪਹਾੜੀ ਰਾਜਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਝੂਠੇ ਵਾਅਦਿਆਂ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਸਨ, ਫਿਰ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫ਼ੌਜ ਦੇ ਜ਼ੋਰ ‘ਤੇ ਕਿਲ੍ਹਾ ਛੱਡਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। 1705 ਦੀਆਂ ਸਰਦੀਆਂ ਦੌਰਾਨ, ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਸੰਧੀ (6-7 ਪੋਹ, ਸੰਬਤ, 1762) ਦੇ ਹੁਕਮ ਅਨੁਸਾਰ ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਕਿਲ੍ਹਾ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਬਾਅਦ, ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੇ ਜਰਨੈਲਾਂ ਨੇ ਹਿੰਦੂ ਪਹਾੜੀ ਰਾਜਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸੰਧੀ ਤੋੜ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਮਾਜਰੀ, ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਿੱਖਾਂ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
22 December Sikh history – ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਜੀ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਛੋਟੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਦਾ ਵਿਛੋੜਾ
ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਜੀ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਛੋਟੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਬਾਬਾ ਜ਼ੋਰਾਵਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਅਤੇ ਬਾਬਾ ਫਤਹਿ ਸਿੰਘ ਜੀ ਸਰਸਾ ਨਦੀ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਕਾਫ਼ਲੇ ਤੋਂ ਵਿਛੜ ਗਏ ਸਨ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ “ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿਛੋੜਾ ਸਾਹਿਬ” ਇੱਕ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਵੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦੇ ਚੱਕ ਢੇਰਾ ਦੇ ਨਗਰ ਨੂੰ ਪੈਦਲ ਚਲੇ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਥੇ ਕੁੰਮਾ ਮਾਸ਼ਕੀ ਦੀ ਝੌਂਪੜੀ ਵਿੱਚ ਰਾਤ ਬਿਤਾਈ ਅਤੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਆਪਣਾ ਆਖਰੀ ਭੋਜਨ ਖਾਧਾ। ਕੁੰਮਾ ਮਾਸ਼ਕੀ, ਇੱਕ ਕਿਸ਼ਤੀ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਵਾਹਕ, ਜਨਮ ਤੋਂ ਇੱਕ ਮੁਸਲਮਾਨ ਸੀ, ਪਰ ਉਸਨੇ ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਸਹਿਯੋਗ ਕੀਤਾ।
23 December Sikh history in punjabi – Chamkaur Battel ਚਮਕੌਰ ਦੀ ਲੜਾਈ
Baba Ajit Singh and Baba Jujhar Singh history in punjabi: ਚਮਕੌਰ ਦੀ ਲੜਾਈ 22-23 ਦਸੰਬਰ, 1704 ਨੂੰ ਹੋਈ ਸੀ। ਲੜਾਈ ਦੌਰਾਨ, ਦੋ ਵੱਡੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦੇ ਬਾਬਾ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਬਾਬਾ ਜੁਝਾਰ ਸਿੰਘ, ਤਿੰਨ ਪਿਆਰੇ ਅਤੇ 40 ਸਿੱਖ 100,000 ਮੁਗਲ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨਾਲ ਲੜਦੇ ਹੋਏ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਗਏ ਸਨ।
24,25 December sikh history in punjabi – Bibi Harsharan Kaur
ਜਦੋਂ ਚਮਕੌਰ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਲੜਾਈ ਦੌਰਾਨ, ਦੋ ਵੱਡੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦੇ ਬਾਬਾ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਬਾਬਾ ਜੁਝਾਰ ਸਿੰਘ, ਤਿੰਨ ਪਿਆਰੇ ਅਤੇ 40 ਸਿੱਖ 100,000 ਮੁਗਲ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨਾਲ ਲੜਦੇ ਹੋਏ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਗਏ ਸਨ ਤਾਂ ਮੁਗ਼ਲ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਿੱਖਾਂ ਅਤੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਦੇ ਅੰਤਿਮ ਸਸਕਾਰ ਕਰਨ ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਅਤੇ ਅਪਣੇ ਸਿਪਾਹੀ ਤੈਨਾਤ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੁਕਮ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਕਿ ਜੋ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਦਾ ਸਸਕਾਰ ਕਰੇਗਾ ਉਸਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਖ਼ਤ ਸਜ਼ਾ ਮਿਲੇਗੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਬੀਬੀ ਹਰਸ਼ਰਨ ਕੌਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਦੀ ਬਿਨਾਂ ਪ੍ਰਵਾਹ ਕੀਤੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਦੀਆਂ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇਹਾਂ ਦਾ ਸਸਕਾਰ ਕੀਤਾ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਖ਼ਬਰ ਮੁਗ਼ਲ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਪਹਿਰੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗੀ ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਬੀਬੀ ਹਰਸ਼ਰਨ ਕੌਰ ਤੇ ਜ਼ੁਲਮ ਕਰਦਿਆਂ ਉਸਨੂੰ ਜਿਉਂਦੇ ਹੀ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਦੇ ਸਸਕਾਰ ਦੀ ਅੱਗ ਵਿੱਚ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਵੀ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਨਾਲ ਸਸਕਾਰ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।
26,27 December Sikh history Chhote Sahibzade in punjabi
ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਬਿਲਕੁਲ ਅਸਪਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਮਾਤਾ ਜੀ ਅਤੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦੇ ਗੰਗੂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਮਿਲੇ ਸਨ। ਇੱਕ ਸਾਬਕਾ ਸੇਵਕ, ਗੰਗੂ, ਇੱਕ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪੰਡਿਤ, ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਅਤੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਹ ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਉਸਦੇ ਪਿੰਡ ਆਉਣ। ਉਹ ਉਸਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਸ਼ੁਕਰਗੁਜ਼ਾਰ ਸਨ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਚਲੇ ਗਏ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਨੌਕਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੂੰ ਤੋੜਿਆ ਅਤੇ ਪੈਸੇ ਦੇ ਲਾਲਚ ਵਿੱਚ ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਜੀ ਅਤੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਨੂੰ ਮੋਰਿੰਡਾ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਸਥਾਨਕ ਮੁਗਲ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ, ਜਾਨੀ ਖਾਨ ਅਤੇ ਮਨੀ ਖਾਨ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਕੋਤਵਾਲੀ (ਜੇਲ੍ਹ) ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਨੂੰ ਮੁਗ਼ਲ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਇਸਲਾਮ ਕਬੂਲ ਕਰਨ ਲਈ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਤਸੀਹੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸਲਾਮ ਕਬੂਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਰਹਿੰਦ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਸਥਾਨਕ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਨਵਾਬ ਵਜ਼ੀਰ ਖਾਨ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸਲਾਮ ਧਰਮ ਨਾ ਕਬੂਲਣ ਕਰਕੇ ਤਰ੍ਹਾਂ-ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤਸੀਹੇ ਦਿੱਤੇ।
ਸਰਹਿੰਦ ਵਿੱਚ, ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਅਤੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦੇ ਨਵਾਬ (ਖੇਤਰੀ ਸ਼ਾਸਕ) ਦੀਆਂ ਗਰਮੀਆਂ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਠੰਡਾ ਬੁਰਜ (ਠੰਡੇ ਬੁਰਜ) ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਸਨ। ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ, ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੀਆਂ ਪਹਾੜੀਆਂ ਤੋਂ ਉੱਤਰਦੀਆਂ ਹਵਾਵਾਂ ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਅਤੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਠੰਡੇ ਬੁਰਜ ਵਿੱਚ ਤਸੀਹੇ ਦੇ ਰਹੀਆਂ ਸਨ।
Moti Ram Mehra Sikh history in punjabi ਮੋਤੀ ਰਾਮ ਮਹਿਰਾ
ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਇੱਕ ਸ਼ਰਧਾਲੂ, ਮੋਤੀ ਰਾਮ ਮਹਿਰਾ ਨੇ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦੇਣਗੇ ਪਰ ਛੋਟੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦੇ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਜੀ ਨੂੰ ਦੁੱਧ ਪਿਲਾਉਣਗੇ। ਇੱਕ ਰਾਤ ਨੂੰ, ਉਹ ਠੰਡਾ ਬੁਰਜ ਵਿੱਚ ਚੋਰੀ ਛਿਪੇ ਅੰਦਰ ਗਿਆ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਅਤੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਨੂੰ ਗਰਮ ਦੁੱਧ ਪਿਲਾਇਆ। ਅਫ਼ਸੋਸ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਮੁਗਲਾਂ ਦੁਆਰਾ ਫੜਿਆ ਗਿਆ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸਨੂੰ, ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ, ਉਸਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਕੋਹਲੂ (ਪੱਥਰ ਦੀ ਚੱਕੀ) ਰਾਹੀਂ ਦਬਾ ਕੇ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ।
ਅਗਲੀ ਸਵੇਰ, ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਨਵਾਬ ਵਜ਼ੀਰ ਖਾਨ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਕਮਰੇ ਵਿਚ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਪਹੁੰਚੇ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਕ ਛੋਟੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਰਾਹੀਂ ਅੰਦਰ ਜਾਣ ਦੀ ਹਦਾਇਤ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦੇ ਹੀ ਇੱਕ ਸਿਪਾਹੀ ਨੇ ਆਪਣਾ ਸਿਰ ਝੁਕਾਇਆ। ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਨੇ ਵਜ਼ੀਰ ਖਾਨ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣਾ ਸਿਰ ਨੀਵਾਂ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣਾ ਪੈਰ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਫਿਰ ਆਪਣਾ ਸੀਸ ਅੰਦਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਵਜ਼ੀਰ ਖਾਨ ਨੂੰ “ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਕਾ ਖਾਲਸਾ, ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਕੀ ਫਤਹਿ” ਨਾਲ ਨਮਸਕਾਰ ਕੀਤਾ। ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਵਜ਼ੀਰ ਖਾਨ ਨੇ ਵੱਡੇ ਇਨਾਮਾਂ ਅਤੇ ਭਾਰੀ ਧਨ-ਦੌਲਤ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕਰਕੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਨੂੰ ਦੋ ਦਿਨ ਪੂਰੇ ਤਸੀਹੇ ਦਿੱਤੇ ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਇਸਲਾਮ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਧਰਮ ਮੰਨਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦੇ ਸਨ।
26 ਦਸੰਬਰ 1705 ਨੂੰ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਨਾ ਛੱਡਣ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮ ਧਰਮ ਨਾ ਕਬੂਲਣ ਕਰਕੇ ਵਜ਼ੀਰ ਖ਼ਾਨ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਾ ਨੀਹਾਂ ਵਿੱਚ ਚਿਣਵਾ ਦਿੱਤਾ। ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਦੀ ਇਸ ਮਹਾਨ ਕੁਰਬਾਨੀ ਨੂੰ ਅੱਜ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਸਲਾਮ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ –