ਮੱਖੀਆਂ ਪਾਲਣ: ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਜਿੱਥੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕਣਕ-ਝੋਨੇ ਦੇ ਫ਼ਸਲੀ ਚੱਕਰ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲ ਕੇ ਹੋਰ ਸਹਾਇਕ ਧੰਦਿਆਂ ਵੱਲ ਜਾਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੂਰਜਮੁਖੀ, ਨਰਮਾ, ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਦਾਲਾਂ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਇਸ ਖਿੱਤੇ ਦੇ ਕੁਝ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਕਾਇਆ ਕਲਪ ਕਰਕੇ ਹੋਰ ਸਹਾਇਕ ਧੰਦੇ ਅਪਣਾਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੇ ਕਈ ਹੋਰ ਕਿਸਾਨ ਅਤੇ ਆਮ ਮਜ਼ਦੂਰ ਵੀ ਇਸ ਧੰਦੇ ਨੂੰ ਅਪਣਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਧੰਦਾ ਮਿਹਨਤ ਘੱਟ ਤੇ ਮੁਨਾਫਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਖੇਤੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਕਈ ਕਿਸਾਨ ਆਪਣੀ ਰੋਟੀ ਕਮਾਉਣ ਦਾ ਧੰਦਾ ਵੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਤਹਿਤ ਕਿਸਾਨ ਭਾਰੀ ਮੁਨਾਫਾ ਕਮਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸੁੱਖ-ਸਹੂਲਤਾਂ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਧੰਦਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਅੱਜ ਮੱਖੀਆਂ ਪਾਲਣ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪਸੰਦ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨ ਥੋੜ੍ਹੇ ਜਿਹੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਕੇ ਭਾਰੀ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਕਮਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਥਾਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ.
ਇਸ ਧੰਦੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੱਖੀ ਪਾਲਣ ਦੇ ਇੱਕ ਡੱਬੇ ਦੀ ਕੀਮਤ ਮੰਡੀ ਵਿੱਚ 4 ਤੋਂ 5 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਹੈ। ਇੱਕ ਡੱਬੇ ਵਿੱਚ 8 ਪਲੇਟਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਸ ‘ਤੇ ਬਾਰੀਕ ਛੇਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਪਲੇਟਾਂ ਢੱਕੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ਇੱਕ ਡੱਬੇ ਵਿੱਚ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਡੱਬਾ ਬਿਹਾਰ ਤੋਂ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਧੰਦੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬਰਸਾਤ ਦੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਮੱਖੀਆਂ ਨਿਕਲਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਫੁੱਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸ਼ਹਿਦ ਇਕੱਠਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਉਹ ਸ਼ਹਿਦ ਇਕੱਠਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਜਾਲੀ ਵਾਲੇ ਕੱਪੜੇ ਨਾਲ ਢੱਕ ਕੇ ਸ਼ਹਿਦ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਸ਼ਹਿਦ ਨੂੰ ਡੱਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਛਪਾਕੀ ਉੱਤੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਲੇਟਾਂ ਨੂੰ ਕੱਢ ਕੇ ਇੱਕ ਗੋਲ ਮਸ਼ੀਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਘੁਮਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਛਪਾਕੀ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਸ਼ਹਿਦ ਪਲੇਟਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਬਣੇ ਛੇਕਾਂ ਰਾਹੀਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਸ਼ੀਨ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਡਰੰਮ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿਚ 40 ਡਿਗਰੀ ਤਾਪਮਾਨ ‘ਤੇ ਗਰਮ ਕਰਕੇ ਬੋਤਲਾਂ ਵਿਚ ਭਰ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਚ 200 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਵਿਕਦਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇੱਕ ਡੱਬੇ ਵਿੱਚੋਂ ਕਰੀਬ 5 ਤੋਂ 20 ਕਿਲੋ ਸ਼ਹਿਦ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਡੱਬੇ ਵਿੱਚ 800 ਤੋਂ 1000 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦਾ ਸ਼ਹਿਦ ਖਰਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਕਿਲੋ ਸ਼ਹਿਦ ਲੈਣ ਲਈ 80 ਤੋਂ 90 ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਕਣਕ, ਝੋਨਾ ਅਤੇ ਜਵਾਰ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਧੂ ਮੱਖੀ ਵੇਚਣ ਲਈ ਵੀ ਮੰਡੀਆਂ ਬਣਾਉਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਭਾਅ ਤੈਅ ਕਰਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਕਿਸਾਨ ਭਾਰੀ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਕਮਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਘਾਟੇ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਖੇਤੀ ਧੰਦੇ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਧੰਦੇ ਨਾਲ ਜੁੜ ਕੇ ਆਪਣੀ ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਤੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਸਰਕਾਰ ਇਸ ਧੰਦੇ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਠੋਸ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਤਾਂ ਇਸ ਧੰਦੇ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਹੁਲਾਰਾ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ –
